तपाईंले कहिल्यै समुन्द्रको सुन्दर ताराहरू (sea stars) अचानक ‘गु’ जस्तै पातलो हुँदाजस्तो देख्नुभएको छ? यो रहस्यमय रोगले अरबौँ ताराहरूलाई मार्दै आएको थियो — दशकौंदेखि वैज्ञानिकहरू यसका कारण खोज्दै थिए। तर अब पत्ता लाग्यो, यो कुरा वैज्ञानिकहरूले सोचेजस्तो कुनै भाइरसले होइन! एउटा र सहितको सूक्ष्म जीवाणुले हो भन्ने तथ्यले सबैलाई चकित बनाएको छ ।

रोगको वास्तविक अपराधी को हो?

२०१३ मा सुरु भएको यो ‘wasting disease’ विशेष गरी sunflower sea stars मा विनाशकारी साबित भएको थियो।

वातावरण प्रदूषण वा भाइरस भनेर जे अनुमान गरिए पनि, अनुसन्धानकर्ताहरूले अन्ततः Vibrio pectenicida नामक जीवाणु (जसै गरी कोलेरा पैदा गर्ने जीवाणु हो) लाई दोषी ठहर गरे Live Science।

डीएनए सिक्वेन्सिङको माध्यमबाट संक्रमित र स्वस्थ ताराको “रक्त”— जसलाई coelomic fluid भनिन्छ—मा उच्च मात्रामा V. pectenicida फेला परेको थियो।

अनुसन्धानले देखाएको दृष्य

अनुसन्धान टिमले मुस्किलले पत्ता लागेको यो जीवाणुलाई प्रयोगशालामा संक्रमित तारामा स‌ंक्रमण गर्‍यो— र अधिकांश ताराहरू दुई साताभित्र ‘goo’ जस्तै गुलेकहाँ झल्किने रूपमा पूरै पग्लिए ।

यसले पुष्टि गर्‍यो: FHCF‑3 उपप्रजातिको V. pectenicida नै त्यो घातक रोगको मुख्य कारण थियो।

थप गम्भीर प्रभावहरू

Sunflower sea stars झन्डै विलुप्त भएको कारण समुद्रमा urchin (sea urchin) को संख्या विस्फोटक रूपमा बढ्यो। किनकि Ceel ಕimson sea stars sea urchin नियन्त्रण गर्दथे।

यसले अगाडि जाँदै kelp वनोंको ठूलो पतन ल्यायो। र kelp बनहरूले हजारौं प्रजाति, तटीय अर्थतन्त्र (माछा मार्ने र पर्यटन), मौलिक समुद्री जनजातिहरूका लागि आवास, तटीय सुरक्षा र कार्बन स्टकिंगमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछन्।

निष्कर्ष

यो अध्ययनले देखाएको छ—सारै सानो जीवाणुले विशाल पारिस्थितिकी तन्त्रमा कति ठूलो प्रभाव पार्न सक्छ! अब जब रोगको कारण पत्ता लागेको छ, वैज्ञानिकहरूले धेरै समाधानका मार्गहरू खोज्न सक्षम हुनेछन्। सम्भवतः भविष्यमा sunflower sea stars लाई बचाउने र kelp वनलाई पुनर्जीवित गर्ने प्रयासहरू सफल हुने आशा गरिएको छ।