सिड्नी, २४ साउन (रासस-एएफपी)

अस्ट्रेलियाको ग्रेट ब्यारियर रीफले समुद्रको तापक्रम मापन गर्दा यस वर्षको अन्त्यतिर ‘कोरल ब्लिचिङ’ को अर्को घटना हुन सक्ने अस्ट्रेलियाको सर्वोच्च सामुद्रिक विज्ञान निकायले बुधबार जनाएको छ । ‘कोरल ब्लीचिङ’का कारण तापक्रम, प्रकाश, वा पोषक तत्वहरूमा हुने परिवर्तनको कारण ‘कोरल रीफ’ सेतो हुन्छ । सन् २०२२ मा ‘ब्लीचिङ’ घटनाले जीवन्त कोरलको स्वास्थ्य बिरामी र फिक्का सेतो नभएसम्म चट्टानको खण्डहरूले रिकभरीको आशाजनक सङ्केतहरू देखाइरहेका थिए ।

‘अस्ट्रेलियन इन्स्टिच्युट अफ मरिन साइन्स’का अनुसार सन् २०२३ को गर्मी याममा चट्टानको अवस्था ‘अपेक्षाकृत हल्का’ स्थिर भए पनि यो अनिश्चित अवस्थामा रहेको छ । इन्स्टिच्युटका अनुसन्धान निर्देशक डेभिड वाचेनफेल्डका अनुसार जलवायु परिवर्तनका कारण लगातार र गम्भीर ‘ब्लिचिङ’ हुने घटनाले गर्दा चट्टानमा परिवर्तनको जोखिम बढेको छ । अस्ट्रेलियाको मौसम विभागले आगामी हप्ताहरूमा एल नीनो मौसमी ढाँचा विकसित हुने सम्भावना रहेको बताएको छ, जसले प्रशान्त महासागरमा तातो समुद्रको तापक्रम ल्याउनेछ र ‘कोरल ब्लिचिङ’को नयाँ जोखिम ल्याउनेछ ।

विश्वव्यापी रूपमा, समुद्रको औसत तापक्रम अप्रिलदेखि नियमित रूपमा मौसमी गर्मीको रेकर्डमा उच्च स्थानमा रहेको छ । संयुक्त राष्ट्रसङ्घका विज्ञहरूको एक टोलीले यस वर्षको सुरुमा अस्ट्रेलियालाई ‘खतरामा परेका’ मानिएका सम्पदा स्थलहरूको सूचीबाट हटाएपछि अस्ट्रेलियालाई केही समयका लागि राहत दिइएको थियो । चट्टान अष्ट्रेलियाको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यमध्ये एक हो र यसलाई खतराको सूचीमा राख्दा अन्तर्राष्ट्रिय आगन्तुकहरूको लागि यसको आकर्षणमा धेरै हदसम्म प्रभावपार्न सक्छ ।

विश्व सम्पदा निकाय युनेस्कोले सन् २०२१ मा एक खतरनाक प्रतिवेदनपछि चट्टानको सूचीकरण गर्ने विचार गरेको थियो तर अस्ट्रेलियाको अघिल्लो अनुदारवादी सरकारको तीव्र लबिङका कारण यो रोकिएको थियो । यसको सट्टा, युनेस्कोले प्रदूषण, माछा मार्ने, जलवायु परिवर्तन र कोरल ब्लिचिङको प्रभावको आँकलन गर्न अष्ट्रेलियाभित्र एक निगरानी अभियान स्थापना गरेको छ ।