देउवाको जन्म १३ जुन १९४६ मा सुदूरपश्चिम नेपालको डडेल्धुरा जिल्लाको दुर्गम गाउँ आशिग्राममा भएको थियो (वर्तमान गन्यापधुरा गाउँपालिका, सुदूरपश्चिम प्रदेश)। उनले प्राथमिक शिक्षा असिग्राम प्राथमिक विद्यालयबाट र माध्यमिक शिक्षा महेन्द्र उच्च माविबाट प्राप्त गरे । विद्यालय र सीताराम उच्च मावि डोटीमा रहेको छ । एसएलसी पास गरेपछि देउवा उच्च शिक्षाका लागि त्रिचन्द्र कलेजमा भर्ना भए। उहाँले "अनुसन्धान शुल्क" श्रेणी अन्तर्गत 1989 मा लन्डन स्कूल अफ इकोनोमिक्स (LSE) मा दर्ता गर्नुभयो जसले उहाँलाई "LSE पुस्तकालय प्रयोग गर्न अनुमति दियो, र एक प्रोफेसरलाई सामान्य मार्गदर्शनको लागि तोकिएको छ, तर कक्षाहरू लिनुहुन्न" तथापि, देउवाले LSE मा कुनै पनि काम प्रकाशित गरेनन्। १९९० को क्रान्ति हुँदा देउवा लन्डनमा थिए जहाँ उनले क्रान्तिको लागि अभियान चलाए। सोसलिस्ट इन्टरनेशनलले उनको भत्ता रद्द गरेको थियो। पछि, उनले नेपालीहरूले दिएको ऋणमा भर पर्नुपर्यो, बीबीसी नेपालीको लागि अनियमित काम गरे र अस्थायी रूपमा रेस्टुरेन्टमा बसे। उनले आफ्नो राजनीतिक जीवन एक विद्यार्थीको रूपमा सुरु गरे र अरूसँग मिलेर नेपाली कांग्रेसको विद्यार्थी संगठन नेपाल विद्यार्थी संघको स्थापना गरे। 1971 देखि 1980 सम्म, उनले विद्यार्थी संगठनको अध्यक्षको रूपमा सेवा गरे। 1960 र 1970 को दशकमा, देउवा पञ्चायत व्यवस्था विरुद्ध काम गरेको अभियोगमा नौ वर्षको लागि समय-समयमा जेल परे।

देउवा 1990 को क्रान्ति को एक सक्रिय प्रचारक थिए जसले दलहीन पञ्चायत प्रणाली को विघटन र बहुदलीय प्रजातन्त्र को शुरुवात मा शुरू गर्यो। अर्को वर्षको आम निर्वाचनमा उनी डडेल्धुरा १ बाट प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भए। उनले गिरिजाप्रसाद कोइरालाको मन्त्रिपरिषद्मा गृहमन्त्रीको रूपमा काम गरे। कोइरालाले संसद विघटन गरेपछि र उनको सरकार १९९४ को मध्यावधि चुनावमा पराजित भएपछि देउवा नेपाली कांग्रेसको संसदीय दलको नेता चुनिए। मनमोहन अधिकारीले सन् १९९५ मा पुनः संसद् विघटन गर्ने प्रयास गरेपछि सर्वोच्च अदालतले असंवैधानिक घोषणा गरेपछि देउवा १९९५ मा प्रधानमन्त्री बने र राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीसँगको गठबन्धन सरकारको नेतृत्व गरे । देउवाको विवाह आरजु राणा देउवासँग भएको छ र उनका एक छोरा जयवीर सिंह छन् । नोभेम्बर २०१६ मा, देउवालाई भारतको जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालयले मानार्थ विद्यावारिधिको उपाधि प्रदान गरेको थियो।उनी नेपाली कांग्रेसको टिकटमा डडेल्धुरा १ बाट १९९१, १९९४, १९९९ र २०१७ मा प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भएका थिए । सन् २००८ र २०१३ को संविधानसभा निर्वाचनमा उनले डडेल्धुरा १ बाट विजयी भएका थिए । सन् २००८ को संविधानसभा निर्वाचनमा दुईवटा निर्वाचन क्षेत्रबाट उम्मेदवारी दिएर जितेका थिए र कञ्चनपुर ४ सिट त्यागेका थिए ।